İlginizi Çekebilir
  1. Ana Sayfa
  2. İnşaat Malzemeleri
  3. BETONARME YAPILARDAKİ ÇATLAK TİPLERİ

BETONARME YAPILARDAKİ ÇATLAK TİPLERİ

featured


 

PLASTİK OTURMA ( A-B-C TİPLERİ)

Oluşma Süresi                       : 10 dk – 3 saat arası

Oluşma Sıklığı                       : Oldukça Sık

En Çok Görülen Yerler        : A Tipi :  Derin Kesimler, B Tipi :  Kolonların Üstleri, C Tipi : Dişli ve Kaset Döşemeler

Asıl Sebep                              : Aşırı terleme. Karışım içerisindeki daha ağır parçaların çökelmesi.

İkincil Sebepler, Etkenler    : Hızlı erken kuruma koşulları, güneş ve rüzgara maruz yerler. Geciktirici katkılar ve çimento özelliklerinden dolayı yavaş priz alma.

Alınacak Önleml                   : Vibratör uygun şekilde vurulmalı. Beton kuru hava koşullarından korunmalı. Terleme azaltılmalı. Hava sürükleyici beton kullanılmalıdır.

Yorum                                    : Çatlaklar genellikle zorlamaların doğrultusunda görülür, kesit derinliklerinde değişir.

 

PLASTİK BÜZÜLME ( D-E-F TİPLERİ)

Oluşma Süresi                       : 30 dk -6 saat arası

Oluşma Sıklığı                       : Çok Sık

En Çok Görülen Yerler        : D Tipi :  Yollar ve Döşemeler, E Tipi :  Betonarme Döşemeler, F Tipi : Betonarme Döşemeler

Asıl Sebep                              : Güneş, rüzgar gibi hızlı erken kuruma koşulları yüzünden beton yüzeyinden buharlaşan suyun, betonun terlemesinden daha fazla olması ile beton yüzeyindeki büzülme. Ayrıca yüzeye çok yakın donatılar da plastik büzülmeye neden olur.

İkincil Sebepler, Etkenler    : Düşük terleme oranı.

Alınacak Önlemler                : Plastik oturma için alınacak önlemlere ilaveten, erken kür geliştirilmelidir ( yüksek nem oranı sağlanmalı). Betona polypropylene lifler katılmalıdır.

Yorum                                    : Çatlaklar nadiren elemanın sonuna kadar ilerler veya 1 m’den daha uzun olurlar. Agrega danelerine ilerlemezler.

 

ERKEN TERMAL BÜZÜLME ( G-H TİPLERİ)

Oluşma Süresi                       : 1 gün – 2 gün veya 3 hafta arası

Oluşma Sıklığı                       : Oldukça Sık

En Çok Görülen Yerler        : G Tipi :  Kalın Duvarlar, H Tipi :  Kalın Döşemeler

Asıl Sebep                              : G Tipi :  Çimento hidratasyonu ile aşırı ısı oluşumu, H Tipi :   Aşırı ısı değişiklikleri

İkincil Sebepler, Etkenler    : Hızlı soğuma. Yetersiz donatı dağılımı. Fazla derz boşluğu

Alınacak Önlemler                : Hidratasyon ısısı düşük çimento kullanarak ısı azaltılmalı veya izolasyon yapılmalı. Donatı dağılımını artırılmalı. Çelik lif donatı katılmalı.

Yorum                                    : Çatlakların kontrolü ve özellikle kaplama,döşeme ve duvarlarda derz boşluklarının tayini için tasarımcı, betonun termal özelliklerini göz önünde bulundurmalıdır.

 

UZUN VADELİ KURUMA BÜZÜLMESİ ( I TİPİ)

Oluşma Süresi                       : 1 kaç hafta veya ay

Oluşma Sıklığı                       : Nadir

En Çok Görülen Yerler        : İnce döşemeler ve duvarlar

Asıl Sebep                              : Yetersiz derzler ve yanlış tasarım.

İkincil Sebepler, Etkenler    : Aşırı büzülme ( büzülebilir agrega), yetersiz kür, yetersiz donatı dağılımı.

Alınacak Önlemler                : Su muhtevası azaltılmalı, kür uygulanmalı, donatı dağılımı artırılmalı, düşük büzülmeli agrega kullanılmalıdır.

Yorum                                    : Genellikle temel bir tasarım veya inşaat hatasından kaynaklanır.

 

YÜZEYSEL İNCE ÇATLAKLAR ( J-K TİPLERİ)

Oluşma Süresi                       : 1 gün – 7 gün veya daha geç

Oluşma Sıklığı                       : J Tipi :  Sıkça,  K Tipi :  Çok

En Çok Görülen Yerler        : J Tipi :  Brüt beton , K Tipi :  Döşemeler

Asıl Sebep                              : J Tipi :  Geçirimsiz kalıp , K Tipi :  Fazla perdahlama

İkincil Sebepler, Etkenler    : Çimento bakımından zengin yüzey, yetersiz kür uygulaması, kalıp yakınında aşırı vibrasyon.

Alınacak Önlemler                : J Tipi :  Kalıbın beton ile temas eden yüzeyi değiştirilmeli. K Tipi :  Kür uygulaması ve perdahlama uygun biçimde yapılmalı.

Yorum                                    : Harita çatlağı şeklinde belirir. Genellikle zaman içinde daha iyi görünür. Nadiren de  olsa estetik bir problemin ötesinde olabilir.

 

DONATININ KOROZYONU ( L-M TİPLERİ)

Oluşma Süresi                        : 2 yıldan uzun

Oluşma Sıklığı                       : Eski betonda çoklukla

En Çok Görülen Yerler        : L Tipi :  Kolonlar ve kirişler , M Tipi :  Prekast beton, donma-çözülme etkisi veya deniz tuzuna maruz kalan betonlar.

Asıl Sebep                              :  L Tipi :  Paspayı yetersizlikleri , M Tipi :  Aşırı kalsiyum klorür, klorür geçişleri.

İkincil Sebepler, Etkenler    : Uygunsuz beton sınıfı ( geçirimli), yetersiz kür, yetersiz sıkıştırma.

Alınacak Önlemler                : Paspayı yetersiz ise artırılmalı, yüksek beton sınıfı tercih edilmeli, sıkıştırma ve kür uygulaması yeterli düzeyde yapılmalı, klorür içeren katkı kullanılmamalı.

Yorum                                    : Donatı korozyona uğrayıp genişleyerek betonu çatlatır. Çatlaklarda genellikle pas lekeleri görülür.

 

ALKALİ SİLİKA REAKSİYONU ( N TİPİ)

Oluşma Süresi                       : Beş yıldan fazla

Oluşma Sıklığı                       : Çok nadir

En Çok Görülen Yerler        : Islak hacimler

Asıl Sebep                              : Çimentodaki alkaliler, suyun varlığı halinde agregadaki reaktif bileşenler ile reaksiyona girip su emen ve genleşen bir jel oluştururlar.

Alınacak Önlemler                : Tamiri mümkün değildir. Ayrıca çok önemli bir problem de teşkil etmez. Önlem alınmak istendiği takdirde beton üreticisine başvurulmalıdır.

Yorum                                    : Çatlaklar harita şeklindedir. Bazen çatlaklardan beyaz bir jel sızar.

 

ERKEN DONMA HASARI ( P TİPİ)

Oluşma Süresi                       : 1-24 saat

Oluşma Sıklığı                       : Oldukça sık

En Çok Görülen Yerler        : İnce kesitler ve döşemeler

Asıl Sebep                              : Taze betondaki suyun donarak genleşmesi

İkincil Sebepler, Etkenler    : Kür veya izolasyonun uygunsuz olması

Alınacak Önlemler                : Kür uygulaması süresince beton +5 C nin üzerinde tutulmalı.

Yorum                                    : Donma hasarlı betonun yapısal mukavemeti yoktur, değiştirilmelidir.

 

DONMA ÇÖZELME HASARI ( Q TİPİ)

Oluşma Süresi                       : Beton sertleştikten herhangi bir zaman sonra

Oluşma Sıklığı                       :  Oldukça sık

En Çok Görülen Yerler        :  Kaplamalar

Asıl Sebep                              :  Su sertleşmiş  betonun yüzeyine sızarak donar daha sonra genleşerek yüzeyii çatlatır ve ufalar.

İkincil Sebepler, Etkenler    : Uygun olmayan beton sınıfı, türü, yetersiz kür.

Alınacak Önlemler                : Yeterli kalitede, hava sürükleyici beton kullanılmalı, kür uygulaması yeterli yapılmalı.

Yorum                                    : Buz çözücü tuzlar durumu daha da şiddetlendirir!

 

Kaynak : TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi / 2012 Ajandası

 

Bu içeriği faydalı bulduysanız, sosyal medya hesaplarınızda paylaşarak daha fazla kişinin faydalanmasına yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca eklemek veya düzeltmek istediklerinizi yorum olarak paylaşabilirsiniz. Böylece fayda değeri daha yüksek bir içerik oluşmasına siz de katkı sağlayabilirsiniz.

Yorum Yap

Yorum Yap

Cevabı İptal Et

Yorumlar (1)

  1. Su muhtevası azaltılmalı, kür uygulanmalı, donatı dağılımı artırılmalı

tv izle için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir