İş Makinası Nedir?

İş Makinası Tanımı

Üstyapı, altyapı, karayolu yapım, bakım ve onarımı, su yapıları inşaatı, toprak kazımı, yükleme ve yayılımı vb. inşaat işlerinde kullanılan çok amaçlı makinalara iş makinaları denir. İş makinaları paletli ve lastikli olmak üzere ikiye ayrılır. Yaptıkları işlere göre loder(yükleyici), bekoloder(yükleyici-kazıcı), ekskavatör, silindir, greyder, skreyper, dozer  ve diğer iş makinaları olarak gruplandırılabilir.

 İş Makinası Türleri Nelerdir ?

Loder (Yükleyici): Bu makine tipi yükleme işlerinde kullanılır. Loder, bir traktör ve önde yüklemeyi sağlayan kepçe kısmından oluşur. Kepçe kısmı hidrolik sistemlerle hareket ettirilir.

Bekoloder (Kazıcı-Yükleyici): Bekoloderin loderden farkı, aynı zamanda kazıcı özelliğinin olmasıdır. Hem kazıcı hem yükleyicidir. Bir traktör, önde yüklemeyi sağlayan kepçe, arkada kazıcı  kısmından oluşur. Kepçe ve kazıcı kısmı hidrolik sistemlerle hareket ettirilir.

Ekskavatör: Alt kısım paletli, lastik tekerlekli veya kamyon şasilidir. Üst kısımda tahrik motoru ve kumanda tertibatı bulunur. Makinanın ön kısmında ise kazmayı sağlayan mekanizma mevcuttur. Kepçeli,  düz kepçeli, ters kepçeli, çeneli, draglin kovalı gibi çeşitleri vardır. Paletli veya lastik tekerleklidir. Paletli çeşitleri lastikliye göre daha kuvvetlidir. Lastik tekerlekli ekskavatörler ise daha hareketlidir. Diğer türlerde olduğu gibi, kazıcı levhanın alt kısmında aşındıkca değiştirilebilen bir bıçak bulunur. Kendi bulunduğu düzeyin altında veya üzerinde iş yapabilen esnek bir iş makinasıdır.

Dozer: Bir traktör ve önüne kaldırılıp indirilebilir şekilde monte edilmiş  bir kazıcı levhadan oluşur. Yürüyerek sathi kazı yapmaya yarayan bir ekskavatör tipidir. Tırtıllı veya lastik tekerlekli yol yapım makinesidir.

Greyder : Greyderler, genel olarak tesviye işlerinde, yol yapımı ve hendek kazma için kullanılan çok amaçlı makinalardır. Ayrıca uygun bir şekilde kullanıldıkları takdirde, tesviye ve bombelik verme, karıştırma ve yayma, malzemeyi yana yığma işleriyle birlikte hafif kazıma işlerinde de kullanılırlar. Ön kısım, arka kısım, şasi ve kazıyıcı levhadan oluşur. Ön kısım iki tekerlekli aks şeklinde olup direksiyon hareketini sağlar. Tahrik motoru ve kumanda mekanizmalar makinanın arkasındadır. Kazıyıcı levha, makinanın ön ve arka kısmını bağlayan şasi üzerine bağlanmıştır. Dozerde olduğu gibi levhanın alt kenarında aşındıkca değiştirilebilen bıçak bulunur ve levha hareketlidir.

Skreyper: Paletli veya lastik tekerlekli bir traktörle çekilir. Dört tekerlekli kazıcı sandık kısmının ön tarafında kazıcı bıçak bulunur. Bıçağın kazıdığı toprak sandığa dolar. Sonra ön kapak kapatılır ve dolan toprak boşalacak yere götürülerek boşaltılır. Yol şantiyelerinde yola malzemenin düzgün ve homojen bir şekilde serilmesinde kullanılmaktadır. Yollardaki sathi yarmaların açılıp dolguların yapılmasında, sulama kanallarının açılması, havaalanı  gibi yerlerin inşaatında tesviye yapılması, maden ocaklarındaki üst ince tabakaların kaldırılması vb. işlerde de kullanılır.

Bu makinalara ilaveten, zemin gevşetme makinaları, zemin sıkıştırmaya yarayan çeşitli tiplerdeki silindirler, vibratörler, tokmaklar,  beton hazırlama, karıştırma, iletme, yayma vb. işlerde kullanılan inşaat makinaları, asfalt sericiler, asfalt frezeleri, tomruk taşıyıcılar, kompaktörler, mikro yükleyiciler de birer iş makinasıdır.