Yığma Yapı Nedir, Yığma Yapı Özellikleri ve Çeşitleri

Yığma yapı özellikleri inşaat sektöründe en çok merak edilen konular arasında yer alır. Yığma yapıların standart binalara karşı bazı avantajları ve dezavantajları vardır. İnşaat sektöründe hızlı ve pratik bir şekilde inşa edilebilme özelliği ile dikkat çeken yığma yapıda duvarlar büyük önem taşır. Çünkü bu tür binalarda duvarlar ana taşıyıcı elemanlar olarak görev yapar. Benzer şekilde yığma yapı üzerindeki duvarlar hem yapıya etkiyen yükleri taşır hem de bölücü duvar özelliği gösterir.

Yığma Yapı (Yığma Bina) Nedir?

Yığma bina, kırılgan ve elastik özellikleri düşük olan malzemeler kullanılarak yapılan binalardır. Bu binalardaki ana taşıyıcı eleman duvarlardır. Hem yük taşıyan hem de odaları bölen duvarlar yığma yapılarda son derece önemlidir. Bir iskelet sistemine sahip olmadığı için yığma yapıların deprem bölgesinde inşa edilmesi sıkıntılar yaratabilir. Bu tip yapılarda taşıyıcı özelliği duvarlar gösterdiği için her yapı birimi kendine düşen yükü sonraki birime aktararak yükün dolaylı yoldan zemine iletilmesini sağlar. Bu şekilde inşa edilen yığma yapılar özellikle Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde hala varlığını sürdürmektedir.

Yığma Tuğladan Ev Yapımı

Yığma tuğla bina yapımı konusunda öne çıkan tek unsur, bu binalarda iskelet sisteminin olmaması ve taşıyıcı görevini duvarların üstlenmesidir. Çekme ve kayma gerilmelerini karşılayacak yeterli süneklik kapasitesine sahip olmayan tuğlalar, yük altında enerjiyi sönümleyemez. Ani oluşan hasarlara maruz kalma riski bulunan yığma tuğladan bina yapımı konusunda topyekun göçme riski mevcuttur.

Yığma Yapıların Avantajları ve Dezavantajları

Yığma yapıların olumlu ve olumsuz yanları da merak edilir. Öncelikle yığma yapıların avantajlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Duvar malzemesi olmadığı için doğrudan sıva ve boya uygulanması kolaydır.
• Cephelerde yapısal ve mimari işlev sağlayan taşıyıcı elemanlardır.
• Düşey delikler elektrik ve sıhhi tesisat olarak kullanılabilir.
• Kalıp gereksinimi olmadan düşük maliyetle inşa edilir.
• Özel işçilik ve modüler birimler sayesinde duvarların yapımı hızlı ve verimli olur.
• Çoğu binaya göre daha az zahmet ve işçilik gerektirdiği için maliyeti düşüktür.
• Tek bir yığma malzemesi ile inşa edildiği için masraflar düşüktür.
• Sismik risk durumunda yüksek performans gösterir.
• Bir veya iki katlı düşük maliyetli binalar kadar çok katlı binalarda da tercih edilebilir.
• Yığma elemanlarında termal ve akustik için yalıtkan hava odaları oluşur.
• Beton duvarlar yenilik, güvenlik ve dayanım sağlar.
• Güvenlik ve dayanaklıktan ödün vermeden pratik bir şekilde inşa edilebilir.

Bunun yanı sıra farklı bir taşıyıcı sistem olduğu için tuğlaların taşınmasında ve inşasında bazı dezavantajlar da vardır. Yığma yapı dezavantajları şunlardan oluşur:

• Yer değişimi mümkün değildir.
• Bina sistemleri sıkı ve sistematik kalite kontrol gerektirir.
• Yığma malzemesinin özelliklerini iyi belirlemek gerekir.

Yığma Yapılar ve Deprem

Yığma binalar ve deprem konusu mutlaka üzerinde durulması gereken bir husustur. Çünkü yığma yapılar tuğladan imal edildiği için bu parçalar ani hasarlara karşı elastik özelliği bulunmadığı için büyük hasar görebilir. Yığma yapılar, deprem bölgesinde bir anda topyekun çökme riski taşır. Çünkü yığma binalarda iskelet ve kolon sistemi bulunmaz. Yığma binayı oluşturan duvarlardaki tuğlalar birbiri altındaki unsura güç aktardığı için temele kadar ağırlık aktarımı yapar. Yığma binalarda taşıyıcı elemanlar duvar temel

Yığma Yapı Çeşitleri

Yığma bina çeşitleri taşıyıcı sistemi duvarlar olan yapılardan oluşur. Bu tür binalarda taşıyıcı duvarlar tuğla, taş, briket veya gazbeton gibi elemanlardan inşa edilebilir. Yığma binalar bu sektörde genel anlamda 4 farklı çeşide ayrılır. Yığma yapı türleri şunlardan oluşur:

• Donatısız yığma binalar (Taş, kerpiç ve tuğla yığma yapılar)
• Kuşatılmış yığma binalar
• Donatılı yığma binalar
• Donatılı panel sistemli binalar

En çok karşılaşılan örnekleri donatısız yığma bina olup, bu yapılarda sadece kargir birim ve harç kullanılması mümkündür. Donatı kullanılmadan inşa edilen ve süneklik düzeyi sınırlı bina olan yığma yapılar, depreme karşı en kritik binalardır. Çünkü donatısız yığma binalarda taşıyıcı duvarların inşasında kullanılan malzemenin özelliklerinden dolayı rijitlikleri fazladır. Bu yüzden deprem sırasında gevrek davranış sergiledikleri ve yıkıldıkları tespit edilmiştir.

Yığma Yapı Örnekleri

Yığma bina örnekleri arasında doğal taşlarla yapılan taş binalar da vardır. Taşların arasında yatay ve düşey derzlerin bağlayıcı harç ile doldurulması sonucu yığma taş binalar yapılır. Doğal taş kargir birimler ısı ve ses izolasyonu sağlamada etkilidir. Bunun yanı sıra yangına karşı da dayanıklıdır. Taş yığma yapılar ağır ve gevrek malzemeden inşa edildiği için süneklik düzeyi sınırlı olması sebebiyle deprem gibi yatay kuvvetlere karşı dayanıksızdır.

Yığma Tuğla Kaç Kat Çeker?

Yığma tuğla bina kat sayısı hakkında da pek çok tartışma söz konusudur. Özellikle yığma tuğla ile inşa edilen binaların depreme karşı daha dayanıklı olduğu bilinir. Yapılan araştırmalar kapsamında yığma tuğla binaların iki veya nadiren de olsa 3 katlı olabilir. Yığman tuğla binaların depreme dayanıklılık konusunda yapılan bazı araştırmalar olsa da 2 kattan fazlası risk taşımaktadır. Yığma tuğla yapılarda yükü taşıma özelliği duvarlarda standart binalara göre daha yüksektir.

Yığma Bina Temeli Nasıl Olur?

Yığma yapı temeli konusunda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Ülkenin kırsal kesimlerinde yığma binaların mühendislik hizmeti görmeden yapıldığı bilinir. Donatısız yığma binalarda kullanılan kargir birim cinsine göre temel yapılmalıdır. Taş yığma yapı inşaasında kullanılan kesme taş veya moloz taşın şekli korunarak temel oluşturulması gerekir

Temel nedir? Temel çeşitleri nelerdir? Detaylarını da inceleyebilirsiniz.