1. Ana Sayfa
  2. Şantiyecilik ve Şantiye Şefliği
  3. Soğuk Havada Beton Dökümü

Soğuk Havada Beton Dökümü

featured


Betonun donmasını veya kurumasını istemeyiz. Aşırı sıcak, kuru veya rüzgarlı havalar, beton dökümü için olumsuz hava koşullarıdır ve böyle durumlarda beton dökerken önlem alınmalıdır. Bu yazıda, soğuk havanın beton üzerine etkileri ve soğuk havada beton dökerken dikkat edilmesi gereken hususlar anlatılmaktadır.

 

Soğuk Hava Koşulları Nelerdir ?

TS 1248 , Ortalama hava sıcaklığı ard arda üç gün süre ile +5 ºC ‘ nin altında bulunduğu süredeki hava durumunu “ soğuk hava” olarak tanımlamaktadır.

 

Soğuk Hava Neden Önemlidir ?

 

Soğuk havanın, beton üzerindeki etkilerini bilmeden, soğuk hava şartlarında sağlıklı beton dökümü  yapılamaz.  Soğuk havalarda priz süresi uzar, betondaki su buzlanarak hacmi artırır ( yaklaşık %10 ) ve kalıba yüksek basınç uygulanır. Çatlaklar oluşur, mevcut çatlaklar genişler ve buzlanmadan dolayı geçirgenlik artar. Çünkü eriyen buzlar bir boşluk bırakır. Eğer betonda donma gerçekleşirse en az % 50 lik bir dayanım kaybı olur.  Beton sıcaklığı gerekenden az ise hidratasyon reaksiyonları olumsuz etkilenir, priz alma ve dayanım kazanma yavaşlar. Ayrıca kalıpların zamanında kaldırılamaz, iş süresi de artar. Yani sadece betonun dayanıklılığı değil, ekonomimiz de olumsuz etkilenir.

Soğuk Havada Beton Dökerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

  • Soğuk havada hem taze hem de sertleşmekte olan beton hızlı bir şekilde nem ve ısı kaybeder. Bu nedenle gerekli önlemler alınmalıdır.
  • Soğuk havalarda betonu korumada izlenecek yol, başlangıçta beton sıcaklığını belirli bir değerden aşağı düşmesini önlemektedir. Türk Standartları betonun basınç mukavemetinin 50 kgf/cm2 ye erişmesinden sonra don sebebi ile zarar göremeyeceğini kabul eder. Bu süre iyi bir beton için + 10 C sıcaklıkta 3 gündür. İnşaat teknik şartnameleri en düşük beton sıcaklığının + 5 C ile + 10 C arasında olmasını şart koşar.İnşaat mahalinde günlük ortalama sıcaklık + 5 C altında ise +10 C’ lik ortam sıcaklığında yapılacak 72 saatlik koruma beton için yeterlidir.Günlük ortalama 0 C’ nin altında ise 72 saatlik ek bir korumaya ihtiyaç olacaktır.
  • Soğuk havalarda sıcaklığın azalması çimento hidratasyonunu yavaşlatır. Bu nedenle betonun dayanım kazanma hızı da azalır. Ayrıca kalıp sökme süresi uzar.
  • Taze betonda, priz esnasındaki donma çok tehlikelidir.  Türk Standartları bu konuyla ilgili bazı sıcaklık sınırlandırmaları koymuştur. Örneğin: En büyük agrega dane büyüklüğü 31,5 mm olan bir betonun, -1°C ~ 5 °C  arasındaki hava sıcaklıklarında, taze beton karışım sıcaklığının en az 15°C, yerleştirme sıcaklığının da en az 13°C olması gerekmektedir.

Soğuk Havada Beton Dökerken Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?

  • Don riski olan havalarda beton dökümünden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
  • Düşük kıvam tercih edilmelidir. Bu kıvam için gerekli en az miktarda su kullanılmalıdır.
  • Hidratasyon ısısı yüksek ve erken dayanım veren çimento kullanılmalıdır. Su/çimento oranı düşük olmalıdır.
  • Beton karışım suyu en fazla 70-80 °C’olacak şekilde  ısıtılabilir. Fakat  bazı durumlarda çimentonun aniden aşırı sıcak suyla teması sonucunda çimento topları oluşabilir. Bu nedenle sıcak suy ilk olarak çimentoyla değil, agregalarla karıştırılmalıdır.
  • Agregalar ısıtılabilir.
  • Priz hızlandırıcı ve erken dayanım sağlayan kimyasal katkılar kullanılmalıdır. Gerekirse antifriz kullanılmalıdır.
  • Hava sürükleyici katkı maddeleri kullanılabilir.
  • Soğuk havalarda priz süresi geciktiğinden dolayı, döşeme ve saha betonlarında priz süresini kısaltmak ve terlemeyi azaltmak için düşük çökme ( slamp) tercih edilmelidir.
  • Beton dökmeden kalıba izolasyon yapılabilir. Ayrıca dökümden sonra betonun açık yüzeyleri yalıtkan örtülerle örtülmelidir, böylece hidratasyon ısısnı korumuş oluruz.
  • Beton ani ısı değişimlerinden korunmalıdır.
  • Rüzgar etkisini önleyecek önlemler alınmalıdır. Rüzgar önleyici örtüler kullanılmalıdır.
  • 5 °C’nin altındaki kritik hava koşullarında, kalıp ısıtılmalıdır.
  • Donma-çözülmenin sık görüldüğü durumlarda, beton 7 ile 14 gün kadar ani sıcaklık değişiminden korunmalıdır. Uçucu kül ve benzeri mineral katkı içeren betonlar dondan daha uzun süre korunmalıdır.
  • Beton, günün daha sıcak saatleri olan gündüz vakitlerinde dökülmelidir.
  • Bütün kalıplarıdaki ve beton dökülecek zemindeki kar ve buz beton dökümünden önce temizlenmeli. Zemin üzerine birkaç gün önce izolasyon malzemesi serilerek çözülmesi sağlanabilir. İzolasyon malzemeleri polistyren köpük levha, üretan köpük, köpüklendirilmiş vinyl örtü, mineral yünü, selüloz lif, saman, plastik örtüler olabilir.
  • Kalıp sökme süresi uzatılarak, beton dökümünden numune alınıp, yapıdaki betonla aynı koşullarda kür edilip beton dayanımı saptanmalı, sonuca göre kalıp sökülmelidir.
  • Terleme sona ermeden ve terleme suyu beton yüzeyindeyken yüzey bitirme işlemine asla başlamamalı.
  • Betona soğuk hava dahil her zaman su kürü uygulamalı ve sertleşmiş betonun ani kurumasına izin verilmemeli.

 

Bu yazı, çeşitli internet kaynakları ve dökümanlardan  faydalanılarak yazılmıştır. Kaynak gösterilmeden paylaşılamaz. Soğuk havada beton dökümüne dair eklemek ya da düzeltmek istediğiniz hususları yorum yazarak  belirtebilirsiniz.

 

 

 

Bu içeriği faydalı bulduysanız, sosyal medya hesaplarınızda paylaşarak daha fazla kişinin faydalanmasına yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca eklemek veya düzeltmek istediklerinizi yorum olarak paylaşabilirsiniz. Böylece fayda değeri daha yüksek bir içerik oluşmasına siz de katkı sağlayabilirsiniz.

Yorum Yap

Yorum Yap

Yorumlar (2)

  1. Kaynakları söyler mısınız ödevim varda hoca en az 3 kaynaktan bulup yazın dedi

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir