Döşeme Çeşitleri, Avantaj ve Dezavantajları

Döşeme Nedir?

Barınma ihtiyacı anayasayla güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerimizden biridir. Bu ihtiyaçtan dolayı en eski mesleklerden biri olan mimarlık mesleği ortaya çıkmıştır. Yapıların ana taşıyıcı unsurları vardır. Gördüğümüz o devasa yapıları taşıyan bu temel unsurlardır. Bu elemanlar kolonlar, kirişler, perdeler ve döşemelerdir. Çoğu insan gördüğünde kolon ya da kirişi önemsemez ama döşemeleri her an hissederiz. Tavana baktığımızda, yürüdüğümüzde, mutfakta vakit geçirdiğimizde ya da tv izlediğimizde ve daha nicesi. Döşemeler günlük hayatımızda evlerin ayrılmaz parçası olup son zamanlarda dekoratif olarak renklendirilerek, kaplama yapılarak ve başka şeylerle evimizi güzelleştiren taşıyıcı elemanlardandır. Bu elemanlar üst kat komşusuyla aramızda paravan oluşturur.  Birçok faydası olan bu döşemelere gelin yakından bakalım.

Döşeme üzerindeki yükü kolon, perde ve kirişe aktaran elemanlardır. Odaların tavanı ve tabanı, köprü döşemesi gibi kısımlar döşemeye örnektir.

Döşemelerin birçok görevi vardır:

• Ana görevlerinden biri yukarıda da bahsettiğimiz gibi dikey yükleri diğer taşıyıcı elemanlara iletmektir.
• Ayrıca döşeme bulunduğu yere zemin oluşturur. Her insanın yapıda ayak bastığı yer bir döşemedir.
• Hem kaplama hem de taşıyıcı gibi görevleri vardır. Üzerlerinde yürünebilir ve farklı zevklere uygun olarak kaplamalarla ve boyalarla estetik bir görüntü sunar.
• Zemin oluşturduğu için mekân yaratır kapalı geometriyle güvenlik hissi uyandırır.
• Kirişleri birbirine bağlayarak kirişlere rijitlik kazandırır ve doğru şekilde çalışmasını sağlar.
• Yapıya gelen yüklerin yanı sıra kendi yarattığı ağırlığından dolayı ya da kaplama gibi unsurları da taşır.
• Döşemelerin su yalıtımda büyük faydası da söz konusudur. Çatılarda ve zeminle doğrudan ilişkili alanlarda ve ıslak hacimlerde suya dayanıklı özel maddelerin katıldığı döşeme yapılmalı ve ardından döşemeye su yalıtımını sağlayacak donanım yüklenmelidir. Böylelikle binaların uzun ömürlü olması sağlanır.
• Katlar arasında da olan döşemeler ses konusunda da yalıtım sağlamakta ve yardımcı olmaktadır.
• Ayrıca yangın gibi durumlarda döşemelerin kaplamalarına dikkat edilirse zaman kazancı sağlanabilir.

Döşeme Çeşitleri Nelerdir? Avantaj ve Dezavantajları

Döşemeler birçok faktöre bağlı olarak çeşitlenmiştir. Döşeme türlerinin alt başlıkları aşağıda belirtilmiştir.

• İşlev ve konumlarına göre; iç ve dış döşemeler, düşük döşemeler gibi
• Malzemelerine göre; betonarme, ahşap, çelik döşeme gibi
• Uygulama yöntemlerine göre; montaj döşemeler, betonarme döşemeler, yerinde dökülen döşemeler gibi
• Yükü aktarma sistemlerine göre; kirişli döşeme, kirişsiz döşeme, dişli döşeme gibi

Ülkemizde yapılar en çok betonarme şeklinde yapılmaktadır. Bu sebeple en çok betonarme döşemelere rastlarız. Betonarme döşemeler yangına karşı dirençli olup ekonomiktirler. Maliyetinin az olup birçok yararının olması kullanılabilirliğini artırmıştır. Zararlı haşerelerin oluşmasını ve barınmasını da engellerler.

• Plak döşeme nedir? Kirişli ve kirişsiz döşemelerin genel adıdır. Mantar döşeme ve kirişli döşemeyi aşağıda ayrıntılı şekilde ele alacağız.

• 

  Mantar döşeme nedir? Kirişsiz döşeme olarak da bilinir. Doğrudan kolonlara oturan bu döşeme genelde 30-40 cm kalınlığında bir plaktır. Açıklığın ve yüklerin çok olmadığı yapılarda kullanılır. Kalıp işçiliği ve maliyeti azdır. Sarkan kiriş olmadığı için düz bir tavan yaratır. Mutlaka perdelerle desteklenmelidir. Kolonla bu döşemenin birleştiği yerlerde zımbalama olayının yaşanmaması için kolonlara başlıklar da yapılabilir. Depremde davranışı iyi olmadığı için ülkemizde çok tercih edilmemelidir.

• Kirişli döşeme nedir? En çok kullanılan bu döşeme türünde taşıyıcı duvarlar ve kirişlerdir.

Duvarın dört tarafında da kiriş bulunmasına gerek yoktur. 8-20 cm aralığında değişen bir kalınlığa sahiptir. İnşası ve işçiliği kolaydır. Çok büyük yükleri taşıyamaz. Mantar döşemeye göre daha iyi davranış sergiler. Çoğu evlerde kirişli döşeme kullanılır. Yapıların farklı geometrilerine uyum sağlar, plak kalınlığının az olması maliyet açısından iyidir. Depreme karşı dayanıklı olduğunu söyleyemeyiz.

• Düşük döşeme nedir? Islak hacimlerde tercih edilen bu döşemeyle tesisatın gizlenmesi sağlanır. Banyolarda ve mutfaklarda kullanılır. Tesisatta bir sorunla karşılaşıldığında kolayca çözülür. Düşük döşemede dolgu malzemesi olarak hafif beton tercih edilmektedir.

• Konsol döşeme nedir? Yapılarda balkonlarda kullanılan bu döşeme bir ucu askıda bir ucu sabit olan döşemelerdir. Açıklık olarak 1.5 metreyi aşmaması tavsiye edilir. Yapılarda iç ve dış çıkıntılarda kullanılır.

• 

  Kaset döşeme nedir? Büyük hacimlerde tiyatro salonu, spor salonu ya da sinema salonu gibi alanlarda istenmeyen kolonların önüne geçmek için kullanılır. Açıklık 15 ile 25m arası değişir. Kirişlerin sık kullanıldığı bu döşemeye ızgara döşeme de denilir. Çift yönlü bir taşıma olanağı sağlarken maliyet olarak uygun sayılır. Montaj, taşıma ve işçiliği basittir. İsteğe bağlı olarak her ölçüde imal edilir ve ömrü 50 yıl gibi bir süredir. Kaset döşeme geniş açıklıklarda ve birçok yapıda kullanılmaktadır.

• 

  Asmolen döşeme nedir? Ana kirişler dışındaki başka kirişleri tek ya da çift yönlü olarak kullanıldığında ortaya çıkan boşlukların hafif malzemelerle doldurulmasıyla oluşan döşeme türüdür. Dolgu malzemesi olarak gaz beton, boşluklu briket beton, köpük gibi malzemeler kullanılır. Ses ve ısı yalıtımı sağlar. Düz tavan imkânı sunarlar. Kalıp ve işçilik basittir. Toz tutmadığı için sağlıklı bir döşeme türüdür. Genel olarak ekonomik bir malzemedir. Plak döşemeye göre daha ağır olduğu belirtmeliyiz ayrıca deprem bölgelerinde kullanılması çok tavsiye edilmez. Asmolen döşemeler ile ilgili daha detaylı bilgi için şu blogumu okuyabilirsiniz : Asmolen Döşemeler